Na depresję choruje 280 milionów (3,8 proc.) ludzi na świecie. Według WHO do 2030 roku będzie najczęściej występującą chorobą na Ziemi. W Polsce nie ma dokładnych danych, ale w ciągu roku leki przeciwdepresyjne wykupuje półtora miliona osób.
Nie wiadomo, ile osób w Polsce cierpi na depresję, bo nie wszyscy zgłaszają się do lekarza, a część chorych leczy się prywatnie i nie chce ujawniać choroby. Z danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że refundowane leki przeciwdepresyjne w 2021 r. wykupiło 1,5 mln osób i było to o 59 proc. więcej niż w 2013 r. W tym samym roku udzielono świadczeń 682 tys. pacjentom z rozpoznaniem depresji jako chorobą główną lub współistniejącą.
Depresja to poważne zaburzenie nastroju, które wpływa na sposób, w jaki osoba myśli, czuje i się zachowuje.
Jest to stan charakteryzujący się uczuciem przygnębienia, smutku, utratą zainteresowania życiem i przyjemnością. Często towarzyszącymi objawami jest zmęczenie, trudności w koncentracji, zaburzenia snu, utrata apetytu oraz myśli samobójcze. Depresja znacząco wpływa na jakość życia i zdolność do funkcjonowania.
Różne objawy depresji
Objawy depresji mogą być różne u różnych osób i różnić się pod względem intensywności. W niektórych przypadkach mają charakter przejściowy, w innych stają się przewlekłą chorobą. Leczenie może obejmować terapię psychofarmakologiczną (za pomocą leków przeciwdepresyjnych) oraz psychoterapie.
Ważne jest, aby szukać pomocy profesjonalnej, jeśli podejrzewasz u siebie lub u kogoś innego wystąpienie depresji. Ekspercka pomoc może pomóc zrozumieć jej przyczyny i opracować plan leczenia, który może wesprzeć w poprawie stanu psychicznego.
Leczenie depresji
Leczenie może być skomplikowane i zależy od wielu czynników, w tym od rodzaju i ciężkości objawów oraz indywidualnych potrzeb pacjenta. Poniżej przedstawiam ogólny przegląd metod leczenia depresji:
Psychoterapia, np. poznawczo-behawioralna (CBT): Jest jednym z najczęściej stosowanych rodzajów terapii w leczeniu depresji. Pomaga pacjentom identyfikować negatywne myśli i wzorce zachowań, które przyczyniają się do depresji, a następnie pracować nad ich zmianą.
Terapia interpersonalna (IPT): Skoncentrowana jest na poprawie relacji interpersonalnych pacjenta, co może pomóc w złagodzeniu objawów depresji.
Farmakoterapia: W przypadku umiarkowanej lub ciężkiej depresji lekarz może przepisać leki przeciwdepresyjne.
Terapia grupowa: W niektórych przypadkach, terapia grupowa może być pomocna, ponieważ pozwala pacjentom dzielić się doświadczeniami i wsparciem z innymi osobami borykającymi się z depresją.
Samopomoc: Wspierające środowisko może również pomóc w leczeniu depresji. To obejmuje utrzymywanie zdrowego stylu życia, takiego jak
regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta, sen i unikanie nadmiernego spożywania alkoholu czy substancji psychoaktywnych.
Wsparcie rodzinne i społeczne: Wsparcie ze strony rodziny i przyjaciół może być kluczowe w procesie leczenia. Edukacja rodziny na temat depresji i jej leczenia może poprawić zrozumienie i wsparcie dla osoby cierpiącej.
Inne działania: Inne formy aktywności, w tym fizycznej, jak np. joga, medytacja, masaże czy akupunktura mogą wesprzeć podstawowy proces leczenia depresji i złagodzić objawy, nie są jednak i nie mogą być podstawową formą leczenia. Warto zawsze przed podjęciem skonsultować sie z lekarzem.
Niezależnie od wybranej metody leczenia, ważne jest regularne monitorowanie postępów i dostosowanie planu leczenia. Osoby cierpiące na depresję powinny również być świadome objawów nawrotu i w razie potrzeby skonsultować się z profesjonalistą. Leczenie depresji jest możliwe, i wiele osób odzyskuje zdrowie psychiczne po odpowiedniej opiece i wsparciu. Jeśli ty lub ktoś, kogo znasz, cierpi na depresję, zachęcam do skonsultowania się z lekarzem lub specjalistą w dziedzinie zdrowia psychicznego, aby uzyskać indywidualny plan leczenia.
Rodzaje depresji
Istnieje wiele rodzajów depresji. Oto kilka z nich:
Depresja kliniczna (depresja major): Jest to rodzaj depresji, który charakteryzuje się występowaniem jednocześnie wielu objawów, takich jak głębokie uczucie smutku, utrata zainteresowania życiem, zaburzenia snu, apetytu, zmęczenie i trudności w koncentracji. Objawy te utrzymują się przez co najmniej dwa tygodnie i znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie.
Depresja dwubiegunowa (choroba afektywna dwubiegunowa): Jest to rodzaj depresji, który obejmuje epizody depresyjne i epizody manii lub hipomanii. Epizod manii charakteryzuje się nadmierną ekscytacją, nadmiernym optymizmem, zwiększoną aktywnością, a także ryzykownym zachowaniem. Epizod hipomanii jest łagodniejszy niż mania. Osoby z chorobą dwubiegunową przeżywają okresy depresji i okresy wyższego nastroju.
Depresja sezonowa: Ta forma depresji występuje sezonowo, najczęściej zimą, gdy dni są krótsze i mniej nasłonecznione. Objawy depresji sezonowej obejmują smutek, nadmierną senność, zmęczenie i apetyt na węglowodany.
Depresja dystymiczna (dystymia): Jest to przewlekła forma depresji, która trwa co najmniej dwa lata. Osoby z dystymią mogą doświadczać mniej intensywnych objawów depresji, ale są one obecne przez długi okres czasu.
Depresja poporodowa: To rodzaj depresji, która występuje u kobiet po porodzie. Objawy mogą obejmować smutek, uczucie beznadziejności, problemy ze snem i lęki. Depresja poporodowa może wystąpić zarówno po urodzeniu dziecka, jak i kilka miesięcy po porodzie.
To tylko kilka przykładów rodzajów depresji, a istnieje wiele innych, w tym mieszane postacie depresji. Każda osoba może doświadczać choroby w nieco inny sposób, dlatego ważne jest, aby dokładna diagnoza i plan leczenia były dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Jeśli masz podejrzenia, że ty lub ktoś inny cierpi na depresję, ważne jest, aby skonsultować się z psychiatrą. Nie obawiaj się, to jest tylko i aż lekarz, taki jak lekarz pierwszego kontaktu, dentysta itp. I, co ważne obowiązuje go tajemnica zawodowa, co oznacza, że nikt się nie dowie o Twojej wizycie, jeśli Ty nie będziesz chciał tą wiedzą się podzielić z innymi. Chciałbym także podkreślić, że czekanie, że coś minie może się źle dla Ciebie skończyć. Jak podkreślają eksperci zbyt wielu mężczyzn, zbyt późno trafiają do lekarza, co często kończy się samobójstwem. Depresja jest chorobą śmiertelną, ale taką nie musi być.
Gdzie szukać pomocy w kryzysowych sytuacjach?
800 70 22 22 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
800 12 12 12 – Wsparcie psychologiczne w sytuacji kryzysowej – infolinia dla dzieci, młodzieży i opiekunów
116 111 – Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży
112 – W razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia
Instytut Przeciwdziałania Wykluczeniom prowadzi pierwszy w Polsce telefon zaufania dla mężczyzn https://www.fundacjaipw.org tel. 608 271 402 pomoc@pomesku.org
Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym https://centrumwsparcia.pl tel. 800 70 2222 porady@centrumwsparcia.pl
Telefon zaufania dla dzieci prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę https://116111.pl tel. 116 111 4.
Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę https://800100100.pl tel. 800 100 100