Przerażające jest jak mężczyźni boją się lekarzy. Powód? Czasami tak błahy, że aż trudno uwierzyć. A wystarczy tak niewiele, jedno samobadanie w miesiącu, wizyta u lekarza, dwa trzy badania rocznie i życie może być dłuższe i lepsze.
– Dlaczego nie zrobisz badań profilaktycznych?
– Boję się, że jestem chory…
To fragment rozmowy z ponad 40-letnim mężczyzną. Nie wierzyłem, w to co słyszę od męża i ojca dzieci.
K@#$&! Naprawdę! – zakląłem.
To jest bardzo ważne!
Badania profilaktyczne ratują życie. Wiem, trudno to usłyszeć i wprowadzić w życie. Obok strachu (można go pokonać. O tym więcej w tekście: Od strachu do sukcesu. Jak go pokonać i osiągnąć marzenia), który przeszkadza, drugim powodem jest brak czasu. Zawsze jest coś ważniejszego do zrobienia.
Chciałbym przekonać jak najwięcej osób do badań profilaktycznych. Przyznam, że też mam z tym niekiedy problemy (najczęściej nie mam czasu), choć za sobą mam m.in. bardzo nielubiane badanie kolonoskopii (śmiech). W listopadzie wykonałem test PSA (można nawet go kupić za 30 zeta w aptece) i planuję badanie krwi oraz rentgen płuc.
Nie jesteśmy niezniszczalni
Choroba może nas dopaść w każdej chwili, co odczuwam w ostatnich tygodniach dotkliwie. Niedawno byłam na pogrzebie przyjaciela, który zmarł na raka, a w hospicjum leży mama, u której wykryto (zbyt późno) nowotwór płuc i oskrzeli. Niestety z przerzuty. Piszę o tym, aby przekonać nas (samego też) do tego, aby dbać o siebie, abyśmy mogli jak najlepiej wykorzystać czas, który mamy do m.in. budowania relacji z najbliższymi, robienia dobrych i fajnych rzeczy.
Słowa wystukiwane na klawiaturze wydają się takie płytkie w obliczu ciężkiej choroby. Ale robię to, bo mam nadzieję, że przekonam kogoś z Was do zbadania jąder, prostaty, czy wizyty u lekarze.
Movember. Mężczyźni zapuszczają wąsy, aby w ten sposób zwrócić uwagę na problem. Przyłączam się kolejny raz do akcji, choć Aldona dużo bardziej lubi mnie z zarostem. Żeby nie było tylko tak smutno powiem, że kiedy wsiadłem do samochodu po wizycie u fryzjera śmiejąc się zapytała:
-Kim Pan jest? Proszę oddać mi męża (śmiech).
Śmiech to zdrowie, oby było go w życiu jak najwięcej. Poniżej kilka zdań o profilaktyce jąder, ich badaniu, a także o prostacie. Najczęściej diagnozowany męski nowotwór to rak gruczołu krokowego (prostata) – 15,1% przypadków. Mężczyźni zapadają także na inne rodzaje nowotworów, w tym:
- płuc – 15,4% przypadków,
- jelita grubego – 11,4%,
- żołądka – 7,7%,
- wątroby – 6,8%,
- pęcherza moczowego – 4,7%.
Według statystyk w Polsce z nowotworem żyje blisko półtora miliona osób, z czego 56 procent to mężczyźni.
Nie krępuj się, daj sobie szansę
Regularne samobadanie jest ważnym krokiem w profilaktyce raka. Badanie polega na delikatnym dotykaniu jąder w poszukiwaniu guzków, nieprawidłowości, bólu lub obrzęku. Najlepiej wykonać je po ciepłej kąpieli, prysznicu gdy mięśnie i skóra są rozluźnione.
Stań przed lustrem i obejrzyj jądra i okoliczne obszary. Sprawdź czy nie ma zmian w wyglądzie skóry lub genitaliów. Delikatnie je dotykaj, aby wyczuć ewentualne zmiany, guzki, nierówności czy obrzęk. Jeśli zauważysz jakiekolwiek nieprawidłowości, skonsultuj się z lekarzem urologiem. Uwaga pamiętaj, że jądra nie zawsze są identyczne pod względem rozmiaru i kształtu.
Samobadanie jąder powinno być regularne, najlepiej raz w miesiącu. Kolejnym badaniem, które warto wykonać jest sprawdzenie prostaty. Można zrobić to u lekarza lub kupując w aptece test PSA.
Prostata. O co chodzi?
Prostata, czyli gruczoł krokowy lub inaczej stercz jest częścią układu płciowego. To organ znajdujący się za pęcherzem moczowym w miednicy mniejszej. Kształt i rozmiar prostaty jest porównywany do kasztana. Przez gruczoł krokowy przechodzi część cewki moczowej, dlatego w przypadku powiększenia się prostaty (przerostu) dochodzi do ucisku cewki moczowej i mogą pojawić się problemy z oddawaniem moczu. W przypadku zaobserwowania takiego objawu mężczyzna, szczególnie jeśli jest powyżej 40-45 roku życia, powinien niezwłocznie udać się do lekarza specjalisty urologa, który wykona badanie prostaty.
Profilaktycznie każdy mężczyzna powinien regularnie, raz w roku, odbyć konsultację urologiczną. Szczególnie wyczulone na objawy związane z prostatą powinny być osoby obciążone genetycznie, czyli takie, u których w rodzinie pojawiały się choroby urologiczne, a w szczególności nowotwór prostaty. Warto wiedzieć, że rak stercza może rozwijać się bezobjawowo nawet przez kilkanaście lat.
Co jeszcze możemy zrobić?
Zachowanie zdrowego stylu życia, zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i unikanie używek, może pomóc w obniżeniu ryzyka wystąpienia chorób. Zrozumienie ryzyka związanego z rakiem jądra czy prostaty i wczesne wykrywanie objawów jest kluczowe. Zapoznaj się z informacjami na ten temat i podziel się nimi z innymi mężczyznami.
Warto podkreślić, że rak jądra i prostaty ma stosunkowo dobre rokowania, jeśli zostanie wykryty we wczesnym stadium. Dlatego regularne badania i świadomość są kluczowe.
Tak więc panowie, do dzieła.
Nie róbmy jaj i się badajMY
Na koniec dedykuję wszystkim, już nie tylko mężczyznom fraszkę Jana Kochanowskiego „Na zdrowie”. Jak widać wieki mijają, a to się nie zmienia. Warto wziąć sobie słowa poety do serca 🙂
Ślachetne zdrowie,
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Tam człowiek prawie
Widzi na jawie
I sam to powie,
Że nic nad zdrowie
Ani droższego;
Bo dobre mienie,
Perły, kamienie,
Także wiek młody
Mieśca wysokie,
Władze szerokie Dobre są, ale —
Gdy zdrowie w cale.
Gdzie nie masz siły,
Klinocie drogi,
Mój dom ubogi
Oddany tobie
Ulubuj sobie!
Marcin Dybuk